Czy i kiedy jest potrzebna zgoda na wyjazd małoletniego dziecka za granicę? Radca prawny Wojciech Stypułkowski wyjaśnia

Zgodnie z art. 93 i art. 97 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, co oznacza, że o tak istotnych sprawach, jak wyjazd dziecka za granicę (w tym także na krótki wyjazd wakacyjny), oboje rodzice powinni decydować wspólnie. Zgodnie z powyższym, jeżeli zatem oboje rodziców mają pełną władzę rodzicielską lub też jednemu z nich została ona ograniczona (ale bez wyraźnego wskazania, że ograniczenie obejmuje także prawo do decydowania o możliwości wyjazdu dziecka za granicę) – konieczna będzie zgoda obojga rodziców na taki wyjazd.

W przypadku wyjazdu dziecka za granicę z jednym z rodziców, wyjeżdżający powinien uzyskać zgodę drugiego z rodziców, a w przypadku wyjazdu dziecka z inną osobą, zgodę powinni udzielić oboje rodziców. Zgoda może być wyrażona w dowolnej formie na piśmie, jednakże - aby uniknąć w podróży problemów - najlepiej jest sporządzić dokument przynajmniej w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi i przetłumaczyć pismo zawierające zgodę na język kraju, do którego jest wyjazd, przy czym tłumaczenie powinien wykonać tłumacz przysięgły. Zgoda powinna w swej treści zawierać przynajmniej podstawowe informacje takie jak: datę i miejsce sporządzenia dokumentu, oświadczenie o zgodzie na wyjazd dziecka, dane dziecka, rodziców i osoby pełniącej role opiekuna podczas wyjazdu oraz podpisy rodziców dziecka. Oczywiście można w takiej zgodzie zawrzeć szereg innych informacji i zgód, dotyczących chociażby leczenia lub hospitalizacji podczas wyjazdu.

W przypadku braku porozumienia o możliwości wyjazdu dziecka decyduje sąd

W sytuacji, gdy rodzice nie mogą dojść do porozumienia w kwestii wyjazdu dziecka za granicę lub gdy jeden z rodziców nie wyraża zgody na taki wyjazd, nawet krótki wyjazd wakacyjny (co często ma miejsce w przypadku sporu rodziców w trakcie sprawy rozwodowej), konieczne jest wystąpienie z wnioskiem i uzyskanie zgody sądu rodzinnego i opiekuńczego, który będzie podejmował decyzję kierując się dobrem dziecka. Zgoda sądu zastępuje zgodę drugiego rodzica lub rodziców.

Zgoda drugiego rodzica na wyjazd dziecka za granicę – poza opisanym powyżej przypadkiem uzyskania zastępczej zgody sądu – nie będzie potrzebna w sytuacjach, gdy jeden z rodziców zostanie pozbawiony władzy rodzicielskiej w całości lub jej wykonywanie zostanie czasowo zawieszone. Nie będzie również potrzebna w przypadkach, gdy sąd decydując o ograniczeniu władzy rodzicielskiej jednego z rodziców do prawa decydowania o określonych sprawach dziecka (np. w wyroku rozwodowym), wyraźnie ustali, że nie będzie on miał np. prawa decydowania o wakacyjnym wyjeździe dziecka za granicę.

Dlaczego tak dużo kobiet nie pracuje?